ΒΛΑΒΕΣ ΤΟΥ DNA ? ΟΝΕΙΡΟ Ή ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Ο ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥΣ
Καθημερινά οι βλάβες στο DNA μας ανέρχονται στις 10.000. Ο κίνδυνος έγκειται στο γεγονός πως οι βλάβες στο DNA συμβάλλουν σημαντικά στη δημιουργία όγκων και κακοηθειών. Όμως αυτά τα προβλήματα θα μπορούσαν να λυθούν ή να αντιμετωπιστούν σε μεγάλο βαθμό αν μπορούσαμε να προλάβουμε ή να τα καταπολεμηθούν με την βοήθεια ίσως της γενετικής μηχανικής. Έχοντας ως αποτέλεσμα την αύξηση του μέσου όρου ζωής.
Αρχικά μπορούμε να διαχωρίσουμε τις βλάβες του DNA χωρίζονται σε δύο κατηγορίες τις ενδογενείς και τις εξωγενείς. Οι ενδογενείς βλάβες πραγματοποιούνται κατά την διάρκεια της αντιγραφής του DNA δηλαδή στις κυτταρικές διαδικασίες (Σχήμα 1). Οι εξωγενείς προκαλούνται από το κάπνισμα, την υπεριώδη ακτινοβολία, τις υψηλές συχνότητες και οι ακτίνες x και y τα οποία οδηγούν στην παραμόρφωση και καταστροφή στο DNA (Σχήμα 2).
Όπως προαναφέρθηκε το DNA υφίσταται βλάβες κατά την διάρκεια της αντιγραφής, ωστόσο βλάβες προκαλούνται και από τον τρόπο ζωής μας. Άρα ένας τρόπος πρόληψης των βλαβών χωρίς την χρήση της ιατρικής είναι η βελτίωση της ποιότητας της ζωής μας, δηλαδή η μείωση των εξωγενών παραγόντων που δημιουργούν βλάβες που συμπεριλαμβάνει την μείωση της έκθεσης του σώματός μας στην υπεριώδη ακτινοβολία. Επίσης παραμόρφωση και καταστροφή στο DNA μπορεί να προκαλέσει το κάπνισμα και η υψηλής συχνότητας ακτινοβολία που είναι δυο παράγοντες που πρέπει να εξαλειφθούν ή να μειωθούν δραστικά από την ζωή μας για να αποφευχθεί η γήρανση και ο θάνατος.
Επειδή η πρόληψη του προβλήματος είναι μια πολύ δύσκολη διαδικασία, ένας τρόπος επίλυσής του θα μπορούσε να είναι η πρόσθεση ενζύμων που έρχονται μετά την πολυμεράση και ελέγχουν την συμπληρωματικότητα των βάσεων και ενζύμων που διορθώνουν χημικές αλλαγές μέσα στα κύτταρά μας. Ως αποτέλεσμα θα ήταν η μείωση του ποσοστού των λαθών που δεν διορθώνονται κατά την διάρκεια της διαδικασίας επιδιόρθωσης αταίριαστου ζεύγους αλλά και η πληρέστερη αντιμετώπιση των χημικών αλλαγών. Όμως αυτή η διαδικασία αν και προσοδοφόρα για τις κλινικές και για αυτούς που θα την πραγματοποιούν στους πάσχοντες, θα έχει ως αποτέλεσμα να μην μπορεί να είναι διαθέσιμη σε όλους, που δεν θα έχουν την οικονομική δυνατότητα, αποτελώντας ένα άπιαστο όνειρο για τον μέσο ασθενή.
Λόγω του ότι τα ένζυμα που υπάρχουν στο σώμα μας δεν έχουν την δυνατότητα να αντιμετωπίζουν κάθε είδους χημικές αλλαγές θα μπορούσαμε να τοποθετήσουμε στο σώμα μας ένζυμα από άλλους οργανισμούς που έχουν αυτή την ικανότητα. Ένας από αυτούς τους οργανισμούς είναι οι καρχαρίες οι οποίοι καταπολεμούν τέτοιου είδους προβλήματα (Σχήμα 3).
Ο καρκίνος αποτελεί ένα νόσημα-βλάβη που βρίσκεται ή δημιουργείται από ενδογενείς και εξωγενείς παράγοντες σε ένα συγκεκριμένο κομμάτι του DNA. Άρα αν καταφέρουμε να τροποποιήσουμε το DNA κατάλληλα αντικαθιστώντας το τμήμα που έχει το ογκογονίδιο ή έχει υποστεί την βλάβη με ένα άλλο τεχνητό τμήμα που δεν παρουσιάζει αυτήν την ανωμαλία θα εξαλείφαμε το πρόβλημα (Σχήμα 4).
Η αντιμετώπιση του καρκίνου είναι μια πολύ σημαντική διαδικασία με πολλούς κινδύνους. Για τον λόγο αυτό η τροποποίηση του DNA θα πρέπει να πραγματοποιείται πριν την παρουσίαση καρκινικών κυττάρων άρα στο πρώτο κύτταρο του οργανισμού μας το ζυγωτό, γιατί από την στιγμή που θα εμφανιστούν τα πρώτα καρκινικά κύτταρα το πρόβλημα θα είναι μη αναστρέψιμο λόγω του ανεξέλεγκτου πολλαπλασιασμού τους.
Ολοκληρώνοντας εάν καταφέρουμε να βελτιώσουμε τους μηχανισμούς επιδιόρθωσης του DNA το ποσοστό των ασθενειών που προέρχονται από τις βλάβες του όπως ο καρκίνος θα είχε μειωθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό ή θα είχε εξαλειφθεί, κάτι το οποίο θα οδηγούσε στην μακροζωία. Επίσης το γεγονός αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα σε μια ζωή με λιγότερο άγχος γιατί δεν θα υπήρχε τόσος φόβος για τον θάνατο κάποιου ανθρώπου. Όπως προαναφέρθηκε η λύση στο πρόβλημά μας θα επηρέαζε θετικά την παγκόσμια οικονομία καθώς και τα κράτη γιατί δεν θα υπήρχαν τόσες δαπάνες στον τομέα της υγείας και θα μπορούσαν τα κράτη να διαθέσουν αυτά τα ποσά σε άλλους τομείς. Όμως αν και η ταχύτατη μεμονωμένη πρόοδος όλων των επιστημών που παρατηρείται στην εποχή μας είναι αξιέπαινη, προϋπόθεση για τα παραπάνω είναι η συνεργασία της ιατρικής, της επιστήμης και της βιολογίας, έτσι ώστε να μπορέσουμε να επιτύχουμε τον στόχο μας και να επωφεληθούμε από όλα τα θετικά επακόλουθα.
Βιβλιογραφία
http://www.elasmo-research.org/education/topics/p_bite_on_cancer.htm
http://images.slideplayer.gr/10/2680118/slides/slide_19.jpg
Η ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΑΠΟΚΡΙΣΗ ΣΕ ΒΛΑΒΕΣ ΣΤΟ DNA
Γιάννης Καραγιαννίδης (Β2)